İspanyolca hakkında bildikleriniz sadece “Dünya’nın en çok konuşulan dillerinden biri” olduğu mudur? Evet bu önemli bir bilgi olsa da bildikleriniz sadece bundan ibaret kalmamalıdır. İspanyolca’nın dünya dilleri arasında ne zaman yerini aldığı, Castellano ile Español arasındaki farkı, Real Academia Española’nın ne olduğunu ve daha fazlasını merak ediyorsanız sizi bu yazımızı okumaya davet ediyoruz.

İlk olarak İspanyolca’nın tarih sahnesine çıkışından bahsedelim. İspanyolca 9.yüzyıl itibariyle ortaya çıkmaktadır. Roma İmparatorluğu’nun İspanya’yı fethetmesiyle İber yarım adasında halk latincesi konuşulmaktaydı. Bu dil zaman içerisinde İspanya’nın farklı yerlerinde ve değişik şekillerde konuşulmuştur. Böylece yeni diller oluşmuştur. Bunlardan bir tanesi de 800’lü yıllardan itibaren konuşulmaya başlanan Castellano dilidir.

Peki nedir bu Castellano? İspanyolca’nın “Castellano” ve “İspanyolca” olmak üzere iki resmi adı vardır. Castilla 850 yılında şu anki İspanya’nın kuzeyinde kurulan bir kontluktu. Zaman içerisinde Endülüs Devleti ile girdiği pek çok savaşı kazanmış ve güneye doğru tuprak parçasını genişletmiştir ve 1065 yılında da krallık olmuştur. 1492 yılında Granada Emirliği’nin sona ermesiyle birlikte de İspanyol İmparatorluğu olmuştur. Gittikçe güçlenen bu imparatorluk 1600’lü yıllarda Güney Amerika’yı hatta kuzey Amerika’nın da güney kısımlarındaki pek çok bölgeyi sömürgesi altına almıştır. Portekiz, İtalya ve Hollandayla birlik kurup dünyanın birçok bölgesine hükmetmiştir. Diğer kültürlerle yaşanan etkileşimden dolayı yeni İspanyolca aksanlar ve diyalekler ortaya çıkmıştır. Bunların tümüne İspanyolca ya da Castilla dili anlamında Castellano denilmektedir. Fakat günümüzde Castellano denilince yalnızca İspanyada konuşulan dil aklımıza gelir. İspanya’da Castellano kelimesinin kullanımı oldukça yaygındır. Bundan dolayı turistlere genellikle “¿Hablas Español?” yani “İspanyolca konuşuyor musun?” sorusu yerine “¿Hablas castellano?” yani “ castellano konuşuyor musun?” sorusu yöneltilir.

800’lü yıllardan sonra dünya dilleri sahnesindeki yerini alan İspanyolca ilk olarak 964 yılında yazılmıştır. İlk yazılı örnek bu yılda kaleme alınan Las Glosas Emilianenses’tir. Ayrıca 12.yüzyılda yazılan “El Cantar Del Mio Cid” yani “Benim Cid’imin Şarkısı” şiirinin, tamamı İspanyolca yazılan ilk metin olduğu bilinmektedir. İspanyolcayı dil bilimi olarak tamamlayan kişi ise Antonia Nebrija’dır. O bu dile ait ilk sözlükleri ve dil bilgisi kitaplarını yazmıştır.

Afrika’da İspanyolca konuşulan bir ülke olduğunu biliyor musunuz? Ekvator Ginesi ülkesinde ve Kuzey Afrika’daki Ceuta ve Melilla şehirlerinde İspanyolca konuşulmaktadır. Çünkü Kuzey Afrika’daki bu şehirler İspanya’ya aittir. Ekvator Ginesi ise 1778 yılından sonra İspanya tarafından sömürge bir ülke olarak ilan edilmiştir. Günümüzde de İspanya’nın kontrolü altındadır.
İspanyolca Afrika’nın ve Avrupa’nın bazı bölgelerinde, Güney Amerika’da ve Kuzey Amerika’nın güney kesimlerinde kouşulmaktadır. Bu kadar geni bir alanda konuşulan bir dil olduğu için “Dünyada en hızlı yaygınlaşan dil” ünvanına da sahiptir. Hatta Kuzey Amerika’da ispanyolca konuşan kişi sayısı İspanya’da İspanyolca konuşan kişi sayısından fazladır.

spanyolca’da 10.000 fazla Arapça kökenli kelime bulunmaktadır. Bunun sebebi 700’lü yıllara dayanmaktadır. İspanya yani eski Catilla İmparatorluk olmadan önceki dönemde Endülüsle savaşarak ülkelerine toprak kazandırırken bir yandan da diğer kültürlerle etkileşim içerisine girmişlerdir. O dönemde İspanya’da yaşayan Müslüman devletler İspanyolca’yı etkilemiştir. 1492 yılından sonra İspanya İmparatorluk olduktan sonra kelime havuzundaki Arapça kelimeleri çıkartmıştır.
İspanyolca yazıldığı gibi okunan bir dildir. Harflerinin seslerini ve kelime vurgusunu öğrenmek, bu dili doğru telaffuz edebilmek için yeterlidir. Peki İspanya’da konşulan tek dil İspanyolca mıdır? Tabi ki hayır. İspanya’da çeşitli bölgelerinde Katalanca, Aranca ve Galiçyaca gibi pek çok yerel dil de konuşulmaktadır.

1713 yılında kurulan Real Academia Española yani İspanyol Kralıyet akademisi, İspanyolcadaki her türlü gramer ve imla kuralları bu kurum tarafından belirlenmektedir. Son 300 yılda çok fazla sözlük, gramer kitaplar yayınlamışlardır. Eğer İspanyolca’nız birazdaha gelişmişse ve İspanyolca-İspanyolca sözlükleri anlayabiliyorsanız RAE’nin tek dilli online sözlüğünü kullanabilirsiniz..